SENSOPRZYGODA PRZEDSZKOLAKA

Przykładowe ćwiczenia i zabawy usprawniające poszczególne zmysły:

• Zmysł wzroku

• Łapanie tzw. „zajączka” – zabawy z latarką.
• Śledzenie wzrokiem za określonym przedmiotem np. ołówkiem, różdżką.
• Wodzenie latarką po linii narysowanej na dużym arkuszu papieru przymocowanym do ściany.
• Skupianie wzroku na wyraźnym przedmiocie znajdującym się na wysokości wzroku dziecka po wykonaniu kilku obrotów.
• Puszczanie baniek mydlanych i łapanie ich.
• Rysowanie po śladzie palcem/ołówkiem/mazakiem kształtów narysowanych na papierze. Wyklejanie linii kształtu np. bibułą.
• Rysowanie po śladzie wzrokiem/palcem/ołówkiem/mazakiem kształtów narysowanych na papierze.
• Wodzenie wzrokiem po wyznaczonych kształtach np. po narysowanym kwadracie, leniwej ósemce.
• Rysowanie wzrokiem (nosem) lekkim, płynnym ruchem różnych kształtów: okręgów, spirali, iksów, prostokątów, kwadratów, trójkątów, fali, linii poziomych i pionowych.
• Powiększony świat – obserwowanie różnych przedmiotów za pomocą szkła powiększającego (lupy, mikroskopu).
• Zabawy z szybkim mruganiem – liczenie za pomocą mrugnięć np. drobnych elementów.
• Sokole oko – wyszukiwanie przedmiotów w Sali po opisie wypowiadanym przez nauczyciela.
• Nawlekanie koralików na sznurek.
• Obserwowanie przesypującego się piasku w klepsydrze.
• Segregowanie przedmiotów względem określonej cechy.
• Eliminowanie przedmiotów nie  pasujących do danego zbioru.
• Kontynuowanie sekwencji tematycznej (tworzenie rytmów).
• Zabawy z kolorami/odcieniami barw np. liczenie przedmiotów w danym kolorze znajdujących się w sali, malowanie różnymi odcieniami jednego koloru.
• Zabawy z wykorzystaniem panelu świetlnego (wykonanego z pojemnika w którym umieszczamy lampki choinkowe i przykrywamy pokrywką. Na podświetlonym panelu wysypujemy np. kaszę manną i bawimy się rysują różne wzory i kształty).
• Zabawy z cieniem np. teatrzyk cieni.
• Zabawy ze świecącymi piłeczkami lub balonem: podrzucanie, odbijanie.

 

• Zmysł słuchu
  • Przybliżanie i oddalanie źródła dźwięku.
  • Ile słyszysz? – przeliczanie usłyszanego dźwięku (np. klaśnięć, tupnięć, itp.).
  • Rozpoznawanie dźwięków przez zestawianie dźwięków podobnych i różnych.
  • Słuchanie ostrych i miękkich dźwięków wydawanych przez różne instrumenty muzyczne, przedmioty np. szklanki napełnione różnymi poziomami wody, puszki szmerowe (pojemniki wypełnione kaszą, grochem, mąką itp.).
  • Zagadki dźwiękowe/rozpoznawanie dźwięków w otoczeniu/dźwięków natury.
  • Memory dźwiękowe (dopieranie par).
  • Określanie miejsca, z którego pochodzi dźwięk.
  • Lokalizowanie dźwięku – podążanie z zamkniętymi oczami do źródła dźwięku.
  • Reagowanie na określony dźwięk, imię dziecka wypowiadane np. szeptem.
  • Zabawy ortofoniczne i dźwiękonaśladowcze.
  • Naśladowanie różnych głosów i odgłosów (np. głosu płaczącego dziecka, kasłanie, szczekanie psa, pohukiwanie sowy, szumu wiatru, chłodzenie gorącej zupy, chuchania na zmarznięte ręce).
  • Wsłuchiwanie się w ciszę.
  • Różnicowanie dźwięków nisko – wysoko, głośno – cicho.
  • Zabawy z rytmem – wysłuchiwanie i odtwarzanie prostych struktur rytmicznych.

• Zmysł węchu
  • Rozpoznawanie/poznawanie z oczami otwartymi zapachów różnych warzyw, owoców, produktów, przedmiotów.
  • Rozpoznawanie z oczami zamkniętymi znanych zapachów różnych warzyw, owoców, produktów, przedmiotów.
  • Kojarzenie bez udziału wzroku zapachów z łazienki czy kuchni, np. mydło, wanilia, płyn do kąpieli, kawa mielona.
  • Wdychanie zapachów np. z olejków zapachowych.
  • Dobieranie obrazków/rekwizytów do wąchanych smaków.
  • Określanie zapachów: przyjemny/nieprzyjemny/delikatny/ostry/intensywny.
  • Szukanie ukrytego zapachu (jeden spośród kilku płatków kosmetycznych do ćwiczenia jest nasączony określonym zapachem).
  • Łączenie zapachów w pary.

• Zmysł smaku
  • Rozpoznawanie/poznawanie z oczami otwartymi różnych warzyw, owoców, produktów spożywczych.
  • Rozpoznawanie z oczami zamkniętymi znanych smaków różnych warzyw, owoców, produktów spożywczych.
  • Dobieranie obrazków/rekwizytów do próbowanego smaków.
  • Opisywanie smaków: słodki/słony/kwaśny/gorzki.
  • Próbowanie różnych smaków.
  • Kończenie zdań: czekolada jest… cytryna jest... sól jest… itp.

• Zmysł dotyku
  • Dotykanie dłoni i ramion materiałami o różnej fakturze, początkowo dziecko samo ustala swoje preferencje.
  • Rozpoznawanie rodzaju faktury bez udziału wzroku (nauczyciel pociera dłonie, przedramiona, stopy dziecka rożnymi fakturami, a ono wskazuje użytą fakturę).
  • Domino dotykowe – dobieranie par figur o tej samej fakturze bez kontroli wzroku.
  • Rozpoznawanie przedmiotów poprzez wyczuwanie ich kształtów.
  • Zabawy z przedmiotami o różnych fakturach, wadze, twardości, temperaturze.
  • Dotykanie poszczególnymi palcami materiałów o rożnych fakturach.
  • Smarowanie dłoni i innych części ciała pianką do golenia.
  • Zabawy z wykorzystaniem różnych materiałów np. foli malarskiej.
  • Masażyki. Szczypania, drapania, opukiwania, oklepywania.
  • Zabawy z wykorzystaniem mas o różnej konsystencji np. slime, ciastolina, kisiel, masa solna, glina, ciecz newtonowska, sztuczny śnieg, ziemia. Tworzenie wałków, kulek i innych form.
  • Zabawy w materiale sypkim (w pojemniku dajemy fasolę, groch, ryż, piasek, kisiel). Zachęcamy dziecko do zabawy danym materiałem np. poprzez wyjmowanie ukrytych w materiale sypkim drobnych zabawek czy przesypywanie materiału do  drugiego pojemnika.
  • Wkładanie rąk do słoików wypełnionych różnymi przedmiotami np. kulkami hydrożelowymi, kulkami szklanymi i odszukiwanie ukrytych przedmiotów.
  • Malowanie  palcami i dłońmi – farbami i farbami zmieszanymi (np. z płatkami mydlanymi, mąką, pianką do golenia, itp.).
  • Tworzenie kompozycji i obrazów z darów jesieni (kasztanów, żołędzi, liści, orzechów, itp.).
  • Ściskanie różnego rodzaju piłeczek, ściskaczy o zróżnicowanej fakturze.
  • Zabawy z wykorzystaniem ruchu i temperatury powietrza – ciepłe/zimne, delikatne/mocne powiewy powietrza np. z suszarki do włosów, wentylatora.
  • Stymulacja termiczna: stosowanie na przemian ciepłych i zimnych kompresów żelowych lub butelek wypełnionych ciepłą wodą na dłonie, stopy i stawy.
  • „Ścieżka sensoryczna” chodzenie z otwartymi/zamkniętymi oczami po zróżnicowanej fakturowo lub o różnej grubości poszczególnych elementów (chodzenie stopami, dłońmi, itp. ).
  • Opukiwanie dłoni klockiem.
  • Kreślenie na plecach siedzącego dziecka (plecy zaokrąglone, wygięte w koci grzbiet) znaków, figur: najpierw dziecko wskazuje odpowiedź, mając wzory znaków przed sobą, później samodzielnie odtwarza rysunek na arkuszu papieru.
  • Wskazywanie miejsca dotyku bez pomocy wzroku (terapeuta dotyka swoim palcem wierzchu dłoni, palców i przedramienia dziecka).
  • Odtwarzanie przez dziecko wzorów kreślonych przez nauczyciela na wierzchu jego dłoni i na przedramieniu (bez kontroli wzrokowej). Dziecko odtwarza wzór palcem na swoim ciele, a następnie rysuje go na arkuszu papieru pakowego.
  • Robienie kul z papieru o różnej fakturze (papier gazetowy, śniadaniowy, folia aluminiowa) i rzucanie nimi do celu.
  • Wodzenie palcem po szlaczkach wykonanych z różnych faktur.
  • Rysowanie figur, wzorków na tackach wypełnionych materiałami o różnej strukturze, np. piaskiem, kaszą, ryżem.
  • Ćwiczenia gimnastyczne.

• Zmysły proprioceptywny i przedsionkowy
  • Stanie w poprawnej pozycji stojącej z otwartymi oczami, a następnie z zamkniętymi; początkowo z opuszczonymi rękami, a następnie wyciągniętymi w przód.
  • Wychylanie się – kołysanie się w postawie stojącej z nogi na nogę, powoli rytmicznie, najpierw delikatnie, a później coraz mocniej.
  • Stanie na jednej nodze z otwartymi oczami, a następnie z zamkniętymi.
  • Chodzenie po podłodze po linii prostej, chód po belce.
  • Maszerowanie w miejscu/po kole z wysokim unoszeniem kolan, stopa skierowana w dół.
  • Przechodzenie przez różne przeszkody.
  • Chodzenie na piętach i palcach.
  • Biegi/szybki marsz z natychmiastowym zatrzymaniem się na sygnał.
  • Chodzenie jak kaczka, skakanie jak zając, kangur.
  • Skakanie „w klasy”.
  • Skupianie wzroku na wyraźnym przedmiocie znajdującym się na wysokości wzroku dziecka po wykonaniu kilku obrotów.
  • Ćwiczenia orientacji przestrzennej względem ciała, czucia linii środkowej i jej przekraczania.
  • Czołganie.
  • Siłowanie w parach.
  • Ćwiczenia gimnastyczne.
  • Huśtanie w kocu, ciągnięcie na kocu, turlanie w kocu.
  • Potakujące ruchy głową.
  • Płynne, powolne ruchy opuszczoną głową w prawo i w lewo.
  • Wahadłowe ruchy głową.
  • Wytupywanie stopami podanego wcześniej rytmu.
  • Marsz w miejscu połączony z wymachami rąk.
  • Marsz z podnoszeniem i opuszczaniem głowy.
  • Skoki pajacyka, żabki, obunóż, do przodu, do tyłu, na boki.
  • Przeskakiwanie z nogi na nogę.
  • Biegi, podskoki w miejscu.
  • Kołysanie się do przodu, do tyłu, na boki, w siadzie z prostymi nogami.
  • Zeskakiwanie z ławeczki.
  • Wskakiwanie obunóż do hula hop – wyskakiwanie z niego.
  • W parach trzymając się za ręce: kucanie i wstawanie w różnym tempie.
  • Turlanie po różnym podłożu – dzieci z wyprostowanymi nogami i rękami wzdłuż ciała turlają się po podłodze, na której rozłożone są rzeczy o zróżnicowanej fakturze.
  • Tworzenie toru przeszkód, takiego który będzie wymagał od dziecka pełzania, skakania, wspinania, turlania, celowania.
  • Przeciąganie liny – dzieci dzielą się na dwa zespoły, trzymają linę (lub skakankę) i próbują przeciągnąć ją na swoją stronę.
  • Zeskakiwanie z niewielkiego podwyższenia/ wyspy, wskakiwanie na oznaczone pole, zabawy ze skakanką.
  • „Spacer po kamieniach” – dzieci same lub z pomocą nauczyciela układają ścieżkę równoważną z wykorzystaniem: woreczków gimnastycznych, poduszek, podestów, krążków sensorycznych.
  • Obroty na krześle obrotowym (zaczynamy od dwóch, trzech obrotów w jedną stronę, zatrzymujemy fotel i obracamy go w przeciwną stronę).
  • Przechodzenie przez tunele, szarfy.
  • Przechodzenie nad/pod sznurkiem.
  • Masaże dociskowe – uciskanie, wałkowanie, ubijanie całej powierzchni ciała dużą piłką. Dziecko leży na brzuchu, zachowujemy kierunek od góry do dołu.
  • W leżeniu na brzuchu masaż pleców, rąk, nóg dziecka o różnym stopniu sprężystości i zróżnicowanej fakturze ruchem turlania i dociskania.
  • Zabawa w naleśnika – dziecko leży na brzuchu lub plecach. Nauczyciel zawija je w kocu, chuście animacyjnej, karimacie, kocu tworząc w ten sposób naleśnik – dociskając dziecko od góry do dołu. Zadaniem dziecka jest samodzielnie się rozwinąć.
  • Chodzenie na czworakach (do przodu, do tyłu, bokiem omijając różne przeszkody).
  • Zabawa w przepychanie i siłowanie się: dziecko/nauczyciel lub dziecko/dziecko stykają się plecami, nogami, dłońmi itp.
  • Odbijanie piłki plażowej stopami.
  • Popychanie ściany (leżenie na podłodze z nogami wyprostowanymi i opartymi o ścianę).

 

SENSORYCZNIE- ZABAWY MASAMI DOMOWEJ ROBOTY :)

GARŚĆ INSPIRACJI (przepisy)

 

SZTUCZNY ŚNIEG z mąki ziemniaczanej i oleju spożywczego

Składniki:

- mąka ziemniaczana

- olej spożywczy / jasny najlepiej słonecznikowy lub rzepakowy

- miska

Do mąki stopniowo wlewamy olej, wyrabiając śnieg do konsystencji lepiącej się w kulki. Jeśli dodamy więcej oleju, będziemy mieli tłustą masę sensoryczną zamiast śniegu  Oprócz doznań dotykowych, masa dostarcza również wrażeń słuchowych, ponieważ bardzo przyjemnie skrzypi podczas lepienia, niczym prawdziwy śnieg. Masa wytrzymuje nawet parę tygodni w otwartym pojemniku

 

DOMOWA CIASTOLINA

Składniki:

- 2 szklanki mąki
- 1 szklanka soli
- 1,5 łyżki kwasku cytrynowego
- 2 łyżki oliwy
- aromat do ciasta (np. migdałowy, cytrynowy jest super lub wanilia)
- barwniki spożywcze
- 2 szklanki wrzątku- ostrożnie przy mieszaniu :)

Wszystko razem mieszamy. Dobrze jest wlać wrzątek przed samym mieszaniem, wtedy szybciej uzyskamy właściwą konsystencję. Gdy ciasto będzie zbyt rzadkie, można dodać mąki, ale nie za dużo (żeby ciastolina nie była zbyt twarda). Najlepiej odczekać, aż ostygnie i wtedy uzyskuje ona właściwą postać. Przechowywać w szczelnie zamkniętym pojemniku, by nie wyschła.

 

PUCHNĄCE FARBY

Składniki:

- 2 łyżeczki mąki
- 0,5 łyżeczki soli
- 1 łyżeczkę proszku do pieczenia
- 4 łyżeczki wody
- barwnik spożywczy lub farba

* proporcje na jeden kolor, gotowa farba powinna mieć konsystencję gęstego ciasta naleśnikowego

Wszystkie skłądniki mieszamy. Farby nakładamy łyżeczką, tworząc obrazy. Obrazki wstawiamy do piekarnika (100 stopni, około 10 minut). Gotowe, puchate, miękkie obrazki dzieci mogą dotykać, spłaszczać i głaskać- super zabawa sensoryczna :)

 

GALAKTYKA SOLNA

Składniki:

- klej magiczny
- sól
- woda zabarwiona farbą plakatową
- biała kartka techniczna

Kartkę smarujemy klejem i posypujemy solą, pozostawiamy do wyschnięcia, nadrmiar soli strząsamy. Następnie barwimy wodą zabarwioną farbą plakatową.